zwembadfolie plaatsen

Wat zegt Wikipedia over pvc?
PVC staat voor polyvinylchloride. Het is een kunststof materiaal dat veel gebruikt wordt in de bouw, verpakking en meubelindustrie, en in vele andere toepassingen. PVC is gemakkelijk te bewerken en heeft een aantal unieke eigenschappen, waaronder:

1. Duurzaamheid: PVC is sterk en duurzaam en kan tegen veel slijtage en schade.
2. Chemicaliënbestendigheid: PVC is bestand tegen veel chemicaliën, waaronder oplosmiddelen, zuren en basisch water, wat het een goede keuze maakt voor het opslaan en transporteren van chemicaliën.
3. Waterdicht: PVC is waterdicht en biedt een goede barrière tegen water, wat het een goede keuze maakt voor de verpakking van producten die gevoelig zijn voor vocht.
4. Flexibiliteit: PVC is flexibel en kan gemakkelijk worden gevormd en bewerkt voor een breed scala aan toepassingen, van afvoerpijpen tot zwembadbekleding.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld epdm/vijverfolie is pvc esthetisch wel mooi aan te brengen in een zwembad. De producten bestaan al tientallen jaren en alle kinderziektes zijn inmiddels bekend en opgelost. Zelden wordt er dan ook nog een beroep gedaan op de doorgaans lange garantietermijn van 10 jaar.

Sommige folie hebben een vernislaag aan de binnenzijde. Hierdoor zou chloor en bv bacteriën minder kans hebben om in de folie te komen. Wat betreft verwerking en duurzaamheid is er niet veel verschil te ontdekken.

Kleurkeuze en speciale uitvoeringen #

Een ontzettend belangrijke keuze is de kleur van de folie. Aangezien de folie duurzaam is kan je niet eenvoudig een andere kleur kiezen. Meest voor de hand liggende kleur is blauw, maar steeds vaker wordt er toch gekozen voor een witte of grijze folie. Het is belangrijk hier je goed op te oriënteren.

Lichte kleuren gaan minder verkleuren door het chloor en uv licht in de loop der jaren. Grijs en wit geven desalniettemin toch een aangename blauwe kleur aan je zwembad. Donkere kleuren gaan wat sneller licht worden aan de zwembadrand, met name door het wit uitslaan van de inwerking van chloor. Deze verkleuring is overigens niet te voorkomen en is integraal een eigenschap van de pvc folie.

Je hebt tegenwoordig ook afwijkende folies met een reliëf, mozaïek of reflecterende eigenschappen. Uiteraard is deze folie doorgaans duurder, maar kan bijvoorbeeld voor een binnenzwembad een goed alternatief zijn. Het assortiment wisselt en groeit snel, dus probeer altijd de laatste informatie te verkrijgen.

Standaard folie of liner #

In een zwembad kan je een standaard liner of pvc folie plaatsen. Dit is een op maat gemaakte (of fabrieksmaat) ‘zak’ die je in het zwembad hangt. De meeste uitvoeringen hebben een dikte van 0.75/0.8 mm. Dit klinkt erg dun wellicht, maar de kwaliteit van de liner hangt meer af van de juiste samenstelling van het pvc dan de dikte.

Vormen, beperkingen en variaties #

De meeste zwembaden hebben een min of meer rechthoekige vorm (uitgezonderd de prefab zwembaden met een ronde of ovale vorm, maar de basis van de liner is hetzelfde). Naast de rechthoekige vorm heb je natuurlijk aflopende bodems, bakken voor een lamellenafdekking en diverse vormen van zwembadtrappen.

Hou er met de planning en bouw rekening mee dat deze afwijkende vormen de installatie lastig kan maken of zelfs de liner kan vernielen. Een aflopende bodem zal bij het vullen naar beneden trekken en wellicht de folie in de hoeken van het ondiepe deel doen verschuiven. Dan ontstaat er een vacuüm onder de folie en dat wordt een erg zwakke plek bij het gebruik.

Ook een inlooptrap is bij het zelf plaatsen een lastig element. Je zal bij het vullen van het zwembad de treden moeten verzwaren met bijvoorbeeld zakken zand. Zelfs dan nog bestaat er altijd een kans dat de hoeken wat rond trekken, met name aan de bovenste trede waar weinig druk van het water ontstaat. Check ook of er antislip op een trede wordt aangebracht in de fabriek.

Vraag bij aanschaf altijd goed na of de liner een standaard maat is of dat deze wordt gemaakt op bestelling. Om kosten te besparen worden veel liners in serie gemaakt voor de standaard maten, bijvoorbeeld 800x400x150 cm. Nadeel van deze producten is dat de folie soms wel een jaar ‘op de plank’ ligt voordat deze wordt verkocht. In de winter wordt de productiecapaciteit voornamelijk gebruikt voor deze serieproducten en ze worden niet altijd direct verkocht. Het verouderingsproces treedt dan al op in de doos en de vouwen en plooien worden sterker. Het is dan ook absoluut een aanrader om te vragen om een ‘vers geproduceerde liner’.

Maximale temperatuur

De eigenschap van pvc is dat het een maximale temperatuur kan verdragen voordat het de vorm verliest. Je wil natuurlijk geen plooien in het zwembad. Hoewel een plooi technisch gezien geen probleem is zal je wel degelijk gaan balen van de onvolkomenheden in je zwembad. De maximale temperatuur is normaal een 28 graden watertemperatuur. Als de temperatuur van je zwemwater stijgt ontstaan er dus soms plooien op de bodem of wanden. Helaas gaan deze niet meer weg, ook niet door de waterdruk.

Tegenwoordig worden liners verkocht onder de noemer als ‘Celsius’. Deze liners zijn bestand tegen hogere temperaturen, zoals 32 graden. Ook zou de garantie hierop zijn aangepast. Verdiep je echter goed in de uitsluitingen van deze garantie, aangezien diverse fabrikanten beweren dat er in de praktijk geen verschil zit in de samenstelling.

Het plaatsen van een standaard zwembadfolie #

Installatie van een zwembadliner is, mits je een standaard vorm als rechthoekig, rond of ovaal als zwembad hebt, betrekkelijk eenvoudig en zeker ook zonder ervaring uit te voeren. In de regel pas je de volgende stappen en aanwijzingen toe.

Preparatie van de ondergrond #

De voorbereidingen van de wanden en bodem vind je voornamelijk op deze pagina. Neem alle punten door en check of alles glad en recht is. Elke afwijking van een paar millimeter ga je namelijk later zien. Plaats ook de pakkingen op de inbouwdelen met behulp van de plakstrips. Je kan namelijk na het aanbrengen van de folie de pakkingen niet meer aanbrengen en dit is noodzakelijk voor een goede afdichting.

Als je het scheidingsvlies hebt geplaatst (wellicht verlijmd op de wanden en bodem) kan je alles nog een keer goed checken met een stofzuiger om zeker te zijn dat er geen kleine stukjes achterblijven. Scherpe deeltjes kunnen de folie zelfs beschadigen en lek maken.

Je kan de verticale hoeken opvullen tot een radius. Hierdoor wordt de folie beter geleid, aangezien de folie niet in perfecte 90 graden zal vormen. Het is echter niet noodzakelijk, al hou je wel een loze holle ruimte in de hoeken. De folie kan hier kwetsbaarder zijn. Als je echter kiest voor een radius moet je dat bij de bestelling aangeven. Check ook de hoektegels van de randafwerking. Als deze in 90 graden hoeken worden geleverd heb je een echt probleem. Gelukkig zijn er veel oplossingen met een radius van 15 cm.

Plaatsen van het hung profiel #

Een liner in een bouwkundig zwembad met liner wordt altijd voorzien van een zogenaamd hungprofiel. Dit is een kunststof of metalen strip waar de verstevigde rand van de folie in wordt geplaatst. Zo blijft de liner eenvoudig op de plaats zitten.

Deze strip bevestig je horizontaal op de zwembadrand (bij uitzondering heb je ook verticale uitvoeringen) met bijvoorbeeld slagpluggen. Plaats de strip tegen de binnenzijde van het zwembad aan, met de gleuf naar de binnenzijde gericht. Gelukkig is dit niet moeilijk goed in te schatten.

Let goed op bij het gebruik van eps blokken of isolatieplaten aan de binnenzijde van het zwembad! In dit zachte materiaal kan je het profiel niet afdoende vastzetten en zal je dus een breder profiel moeten plaatsen. Ze zijn verkrijgbaar tot wel 10 cm breed. Hiermee heb je altijd voldoende ruimte om de pluggen in de betonblokken of het beton van de eps blokken te boren. Hou er dan ook bij de bestelling van de folie direct rekening mee, anders krijg je weer vertraging met de plaatsing.

Plaatsen van de zwembadliner #

Nu komt het belangrijkste moment in het hele proces. Het aanbrengen van de zwembadfolie is niet moeilijk en met de juiste voorbereidingen absoluut goed zelf te doen. Hier volgt een stappenplan en wat overwegingen:

1. Zorg voor een goede omgevingstemperatuur. Zeker niet in de volle zon (folie wordt te slap), maar ook niet onder de 15 graden. Anders is de folie te stug.
2. Gebruik 2 of 3 mensen en zeker niet meer. Je kan niet met 6 man aan alle kanten aan de folie gaan trekken. Het werk is niet zwaar, maar voor kleine kinderen is weinig te doen. Laat 1 iemand de aanwijzingen geven en alles een beetje coördineren.
3. Open de kartonnen doos NIET met een stanleymes of schaar. Je zal de eerste niet zijn die een snee in de folie maakt. Hierdoor is de folie direct waardeloos en zal je ook geen garantie krijgen. Na het uitpakken kan je de folie in het midden van het bad leggen en dan rustig uitvouwen. Even checken waar de korte zijde zijn en dan steeds meer in de juiste leggen.
4. Start vervolgens met het ophangen van de folie in het hung profiel. Het is even puzzelen om alles netjes te verdelen en soms dien je de folie een beetje op te rekken.
5. Nu komt het belangrijkste en lastigste werk. Je zal de bodem zo goed als mogelijk glad moeten maken. Begin hiermee zonder water toe te voegen. Je kan dit met de hakken doen terwijl je ‘opspringt en een achterwaartse beweging maakt’. Gebruik geen bezemsteel of iets dergelijks om te voorkomen dat scherpe hoeken de folie beschadigen. Wees niet te snel tevreden met het resultaat.
6. Voeg nu een KLEIN BEETJE water toe. Als dit meer dan 3-5 cm is kan je de folie zeker niet meer verplaatsen door de waterdruk. Ook zal de waterdruk de plooien NIET wegdrukken. Golvingen van vouwen uit de doos worden wel minder. Dit hele proces kan best wat tijd vergen, maar het is het enige moment om te doen, na het vullen kan je geen aanpassingen meer doen.
7. Een bouwkundige trap kan je zo goed als mogelijk fixeren met zakken zand. Of volg de specifieke aanwijzingen van de leverancier op. Beter kan je echter dit werk uitbesteden aan een professional.
8. De plooien op de wanden trekken bijna altijd weg door de waterdruk. Maak je hier niet druk om, tenzij er echt veel ruimte overblijft. Een fotootje naar de leverancier kan je voldoende antwoord geven of het toch goed is om verder te vullen.
9. Het insnijden van de inbouwdelen is een precies werkje. Het is niet moeilijk, maar kan funest uitpakken als je het verkeerd doet. Plaats de tweede pakking op de folie (het is soms even zoeken naar de juiste positie) en daarna plaats je de flens erover. Nu schroef je de flens vast aan het inbouwdeel. De 2 pakkingen maken het geheel waterdicht.
10. Gebruik enkel een gewone schroevendraaier en GEEN machine. Als je teveel druk zet zal de flens kunnen scheuren (met name op de hoeken van de skimmer) en reserveonderdelen heb je meestal niet voor handen. Ga ook in het water staan (met een visserspak bij koud water) om dit werk rustig te kunnen doen. Je moet er echt makkelijk bij kunnen om geen fouten te maken.
11. Doe het insnijden laag voor laag. Als je direct alles doet heeft de folie geen kans zich goed te ‘zetten’. Beter wacht je dus tot het water 10-15 cm onder het betreffende inbouwdeel zit. Verwijder de folie aan de BINNENZIJDE van het inbouwdeel. Je kan dit zonder problemen met een stanleymes doen.

Je kan nu het water aanvullen tot het midden van de skimmer en het bassin is in principe klaar voor gebruik.

Nog ter overweging #

Je ziet in video’s wel eens het gebruik van vacuümzuigers om de folie strak te trekken. Zoals met veel zaken kan je inderdaad van aanpak wisselen. Het is niet verkeerd om te doen, maar vaak is een dergelijke machine niet voor handen en in de praktijk (en met de bovenstaande tips) is het ook feitelijk niet noodzakelijk.

Wij raden expliciet af om trappen, aflopende bodems en nissen voor een afdekking zelf te voorzien van een zwembadliner. Het 100% plaatsen is lastig en zonder ervaring tijdrovend. Daarnaast kan je ook de vraag stellen of een gewapende folie niet prijstechnisch aantrekkelijker is. De aanpassingen aan de liner kunnen namelijk behoorlijk duur uitpakken. Bijvoorbeeld antislip op de treden is niet altijd beschikbaar, maar is wel een aanrader. De levensduur van een gewapende folie is sowieso een stuk hoger.

Gewapende zwembadfolie #

Naast de standaard zwembadliner kan je ook kiezen voor een gewapende zwembadfolie. Het begrip ‘gewapend’ heeft niets te maken met de politie of kogelwerend, maar je kan het een beetje vergelijken met gewapend beton. Het beton (in dit geval de pvc folie) wordt versterkt met betonijzer (polyester bij folie). Door de toevoeging krijg je een veel betere structuur en duurzaamheid.

In feite is een gewapende zwembadfolie een dubbele laag zwembadliner met een polyester net ertussen. Deze 2x 0.75 mm maakt dat de folie 1.5 mm dik is (er zijn ook dikkere varianten) en de herkenbare ruit laat zien van het polyester net ertussen.

Betere eigenschappen gewapende folie, variaties en garantie #

Allereerst is de gewapende zwembadfolie dus 2x zo dik als de standaard zwembadfolie. Dat maakt de folie slijtvaster voor fysieke beschadigingen. Met een schroevendraaier moet je al erg je best doen een lek te maken, dus het moet vreemd lopen wil er echt iets kapot gaan.

Door het verstevigende net tussen de 2 lagen folie bereik je een paar grote voordelen. Ten eerste is de folie minder rekbaar en zal de folie ook na 15 jaar nog een goede pasvorm hebben. Folies zonder wapening kunnen gaan krimpen na verloop van tijd. Dat kan je zien aan de hoeken die steeds strakker komen te staan.

Ten tweede is een zwembad met gewapende folie geschikt voor hogere temperaturen. Daar waar een gewone liner meestal gegarandeerd wordt tot 28 graden kan een betere folie wel 32 graden weerstaan zonder rimpels. Zeker bij een binnenzwembad is 30 graden geen overbodige luxe. Ook de opwarming van de folie zelf door de zon boven de waterspiegel wordt beter weerstaan. Soms ontstaat hier namelijk een bolling door uitzetten van de folie door de zonkracht.

Garantie 10 jaar

Garantie op gewapende folie is minimaal 10 jaar, waarvan 2 jaar voor 100% en daarna aflopend tot 10 jaar na aankoop (check de verkoopvoorwaarden voor afwijkingen hierop). Wat valt er onder de garantie? Productafwijkingen zie je meestal direct op de rol of na installatie. Als de folielasser de rollen tegengesteld afrolt kan je bijvoorbeeld een kleurafwijking krijgen. Dat is geen productfout, maar een plaatsingsfout.

Zoals al besproken kan je een gewapende folie nauwelijks kapot krijgen bij normaal gebruik. Een luchtbed of ander speelgoed kan geheel geen kwaad. Ook een zwembadrobot heeft geen scherpe delen die gevaarlijk zijn. Een lekkage is dus meestal een misser op de lasnaden of een verkeerd ingesneden inbouwdeel. Chemicaliën kunnen de folie echter wel verknallen, dus let goed op de dosering. Een chloortablet in het zwembad geeft een grote witte vlek die niet te herstellen is. Let dus op met tabletten in de skimmer wanneer er kleine kinderen bij kunnen.

Bij echt klachten komt meestal een vertegenwoordiger van de fabriek kijken naar het probleem. Eerst zal de plaatser of leverancier komen en foto’s maken. Hoe de verdere afwikkeling dan gaat is uiteraard te bepalen aan de betreffende partijen.

Varianten op zwembadfolie

Er zijn verschillende types gewapende zwembadfolie, elk met hun eigen kenmerken in dikte, afwerking en uitstraling. De keuze hangt af van de gewenste look, het onderhoudsniveau en het budget. Hieronder vind je een overzicht van de meest gebruikte types.

Standaard gewapende folie – 1,5 mm dikte #

De basisvariant bestaat uit twee lagen pvc met daartussen een polyester wapening. Deze folies zijn bedoeld voor algemene toepassingen en worden geleverd in egale kleuren zoals wit, lichtgrijs, lichtblauw, zand of zwart.

Standaardfolies zijn meestal leverbaar op rollen van 1,65 m of 2,00/2,05 m breed, met een standaardlengte van 25 meter. Sommige uitvoeringen bevatten een lichte toplaag, maar meestal is er geen vernis aanwezig. Daardoor zijn ze gevoeliger voor kalkaanslag en verkleuring, zeker bij intensief gebruik of warm water.

Gewapende folie met vernislaag #

Bij deze variant is de binnenzijde van de folie voorzien van een extra beschermlaag. Die toplaag maakt de folie beter bestand tegen vlekken, micro-organismen, chloor en uv-licht. Hierdoor blijft de kleur langer behouden en is het oppervlak eenvoudiger te reinigen.

Deze folies zijn vergelijkbaar in structuur met standaardfolie, maar bieden extra bescherming. Ze zijn leverbaar in meerdere breedtes, afhankelijk van het merk, en worden vaak toegepast bij folieseries zoals Alkorplan 2000 of Ogenflex Classic.

Folies met print of mozaïekmotief #

Voor wie een zwembad met visuele impact wil, zijn er folies met decoratieve prints zoals mozaïek, marmer of steenmotieven. Deze folies hebben een glad oppervlak en kunnen al dan niet voorzien zijn van een vernislaag.

Hoewel ze technisch vergelijkbaar zijn met standaardfolie van 1,5 mm, vereist de print soms extra aandacht bij het lassen om een nette aansluiting te garanderen. Ook hier zijn rollen doorgaans 1,65 m of 2,05 m breed, afhankelijk van model en leverancier.

3D-folies met reliëfstructuur – 1,8 tot 2,0 mm dikte #

De meest luxe uitvoering is de gewapende folie met een voelbare 3D-structuur, zoals bij beton- of natuursteenlook. Deze folies zijn dikker, meestal 1,8 tot 2,0 mm, en hebben een duidelijk reliëf in de bovenlaag.

Door deze extra dikte is de totale rolinhoud vaak kleiner, bijvoorbeeld 20 of 21 meter in plaats van 25. Veel 3D-modellen zijn enkel leverbaar op rollen van 1,65 m breed. De toplaag is vrijwel altijd voorzien van vernis voor optimale bescherming tegen vuil en verkleuring.